Hướng dẫn đặc biệt cho pokemon shoddybattle

Trong topic này, tớ sẽ giải thích về một số lãnh vực trong Pokemon mà bản thân Nintendo/Game Freak chưa từng công khai từ ngày tung ra các game Pokemon: EV và IV, cùng với các Natures (cái này công khai roài :-P). Các lãnh vực này thực sự trở nên phức tạp từ 3rd Gen trên Gameboy Advance. (Ability đã có kob "bao".) Tuy "chính quyền" chưa công khai về việc này, 3 lãnh vực này ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển và huấn luyện của mỗi cá nhân Pokemon. Vì thế nên nếu hiểu biết tốt, bạn sẽ gầy dựng Pokemon của mình hữu hiệu hơn.

EV = Effort Values
IV = Individual Values

Note: Các thông tin trong topic của tớ đa số sẽ từ trang Serebii.net. Nếu có dùng nguồn của site khác, tớ sẽ chú thích.

EV - Effort Values


Bạn thảy ra Tyranitar của mình trong một trận link cable với bạn của mình, cũng đang đáp lại với Tyranitar. Cả 2 cùng dùng Earthquake, bạn ra đòn trước, nhưng Tyranitar của đối phương còn khoảng 10% HP. Tyranitar đối phương cũng đáp lại bằng Earthquake, nhưng bạn toi ngay tại chỗ. "FTW?! O_O!? Gì kì vậy? Mày hack hả?" Dạ thưa, cứ cho rằng IV & nature của 2 T-tar giống nhau (IV & nature sẽ giải thích sau), thì rất có thể đối phương của bạn đã EV train nhiều về mặt Atk, và có thể thêm về HP và Def cho T-tar của mình. Trong khi đó, bạn chưa rõ về EV, và vô tình tăng nhiều cho Spd, SAtk, và SDef cho T-tar mình. Khi ra đòn, EQ của bạn ko đủ mạnh, lại gặp HP và Def khá ổn của T-tar đối phương, đương nhiên khó hạ ngay được. Ngược lại, EQ của T-tar đối phương được Atk cao hỗ trợ, được Def yếu hơn của T-tar của bạn "bọc hậu", nên hạ bạn dễ dàng. Đây là lí do EV trở nên rất quan trọng. :)

EV, Effort Value, là một trong các chỉ số mà các bạn có thể dùng để tăng stats hữu hiệu để phát triển Pokemon đó đường lối.

Trước hết, nguồn của EV là tất cả các Pokemon mà bạn đấu trong wild và trainer battle, ngoại trừ các trận đấu ko nhận EXP, như đấu link cable với bạn bè và Battle Tower, hay battle building của Battle Frontier trong E. Mỗi loài Pokemon sẽ cho EV để tăng stats khác nhau, list Pokemon nào cho EV stats nào tớ sẽ post ở cuối bài.

Ví dụ: Caterpie cho 1 EV HP, Rattata sẽ cho 1 EV Spd, Mankey sẽ cho 1 EV Atk, Geodude cho 1 EV Def, Gastly cho 1 EV SAtk, Tentacool cho 1 EV SDef.

Vậy EV tăng stats như thế nào? 4 EV points = 1 stats point. Tức là nếu bạn hạ 4 Rattata, bạn sẽ được 4 EV Spd, khi bạn lên Lv kế tiếp, ngoài số stats tăng bình thường cho Spd, bạn sẽ nhận được thêm 1 point cho stats Spd.

Vậy Nếu bạn đánh khoảng vài ngàn Rattata, và vài ngàn pokemon khác, bạn sẽ được 999 trong stats Spd và các stats khác sao? Tiếc thay, trong mỗi stats, bạn chỉ được nhận cao nhất 255 EV points. Ác ôn nữa, mỗi Pokemon chỉ được nhận tổng cộng 510 EV points, bất kể stats nào. Thiệt tình mà nói, cách sắp xếp này hơi đần, vì với 255 max, bạn chỉ có thể dùng 252 để max stats đó cho Pkm, vì 3 EV còn lại bị lẻ, ko được tính vào stats. (252 / 4 = 63, nếu bạn muốn làm toán ) Chưa kể, 510 cũng là một max dễ ghét, vì 508 chia hết cho 4 (=127) lại lẻ ra 2 EV ko biết đút vào đâu.

Tóm lại, bạn được phép tăng tối đa 63 point cho stats bạn chọn, và được tăng tổng cộng 127 point vào tổng stats. (Mấy con số lẻ lẻ, lại xấu...)

Vậy bạn có nhớ những item tăng stats như HP Up (HP), Protein (Atk), Iron (Def), Calcium (SAtk), Zinc (SDef), Carbos (Spd), được rao bán với giá cắt cổ 9800 ko? Mỗi item này sẽ cho pokemon 10 EV point trong stats đó. Tuy nhiên, "chính quyền" cũng giới hạn mặt này, và mỗi Pkm chỉ có thể "ăn" 10 item của mỗi thứ, tức là nếu một Pkm chưa EV train về stats Atk, bạn có thể cho nó 10 Protein và có 100 EV points trong túi.

Tuy nhiên, nếu bạn thấy game báo rằng Pokemon không thể "ăn" thêm item tăng stats nào đó, trong khi chưa "ăn" hết 10 cái, thì có 2 lí do: 1) Pokemon đã max EV trong stats đó (do bạn đã train trước). 2) Pokemon đó đã "đụng trần" 510 max EV points.

Kế đến là 1 item "liên quan" đến EV: Rare Candy. Nếu chơi Pkm có chút hiểu biết, bạn hẳn cũng biết Pkm Lv up bằng Rare Candy thường có stats yếu hơn Pkm Lv bình thường --> nhiều bạn nhét RC vào PC hoặc bán đi. Sự thực rằng Rare Candy vô can. -_- Rare Candy chỉ tăng Lv và stats bình thường (theo Nature, v.v), và ko cho EV points nào (có đâu mà cho). Tuy nhiên, khi bạn đã max 510 EV points của Pkm đó, RC coi như "an toàn".

Cuối cùng, vậy chả lẽ phải đánh trọng 252 Rattata để max stats Spd sao? Có 2 cách để tăng tốc quá trình này:
1/ Item: Macho Brace sẽ x2 số EV bạn nhận được --> đánh 2 Rattata trong khi hold Macho Brace, Bagon sẽ nhận được 4 EV points.
2/ PokeRus - Cũng sẽ x2 số EV bạn nhân được, nhưng cái này cực hiếm, còn khó hơn là gặp Shiny Pokemon. Bạn bị nhiễm khi đụng pkm nào có PokeRus trong wild, và sau đó PokeRus sẽ lây lan trong nhóm, nhưng PokeRus sẽ tự chữa sau 3 ~ 4 ngày, và Pkm đã bị nhiễm 1 lần sẽ ko bị nhiễm lại --> nếu có thì EV train cho mau + bỏ con nào có PokeRus vô box để lây cho mấy con khác.

Quên nữa, tất cả các Pkm nhận được Exp từ Pkm đối phương sẽ nhận được trọn EV point. Vd: thảy ra Bagon khi gặp Rattata, xong rút vào, thảy ra Dratini. Dratini hạ Rattata -> Bagon & Dratini mỗi con được 1 EV Spd. Item Exp.Share cũng rất hữu ích: chỉ cần cho Bagon hold Exp.Share, bạn ko cần thả ra, Dratini hạ Rattata, Bagon vẫn nhận được 1 EV Spd.

Kết luận: Nếu bạn đang cần một Pkm tấn công, bạn sẽ tăng EV cho Stats Atk hoặc SAtk, còn nếu muốn phòng thủ, bạn nên tăng EV cho stats Def và/hoặc SDef. Và cũng tùy chiến thuật, nếu là con đánh nhanh thắng nhanh thì bạn sẽ chú trọng Spd một chút. :)

Về Effort Values coi như đã khá đầy đủ, có thể thiếu sót đây đó. Sorry nếu các Pokemon được chọn làm Vd ko phải là pkm sở thích của bạn.

List các Pkm cho EV trong mỗi stats:
EV HP
EV Attack
EV Defense
EV Special Attack
EV Special Defense
EV Speed

IV - Individual Values


Tưởng tượng một trường hợp khác: Bạn và đối thủ cùng EV train cho Salamence của mỗi đứa giống nhau (Vd: 252 Atk/ 252 Spd/ 4HP) và đều là Adamant Mence. Rồi 2 đứa link cable đấu. Mence của bạn tấn công trước (Dragon Claw), nhưng không hạ được Mence đối phương, còn khoảng 20% HP, Mence kia đáp lại (Dragon Claw), nhưng bạn chỉ còn 5% HP. FTW?!

Đây là chỗ mà sự khác biệt giữa IV trở nên quan trọng. Rất có thể là Mence của bạn có IV Spd cao hơn Mence đối phương, nên bạn ra đòn trước. Tuy nhiên, Mence đối phương có thể có IV Atk (và có thể IV Def) cao hơn bạn, nên đánh bạn mất nhiều HP hơn.

Vậy IV là gì?

IV là chỉ số mà mỗi Pokemon được "cho" sẵn ngay từ khi bắt/nở từ trong trứng. Mội Pokemon, ngay cả cùng chủng loại, sẽ có chỉ số IV riêng biệt. Mỗi stats của một Pkm (HP, Atk, Def, SAtk, SDef, Spd) đều có 1 chỉ số IV từ 0 tới 31, 0 = zero (), thấp nhất, 31 là max, cao nhất.

Điều đáng nhớ ở đây là IV không giống như EV. IV là một chỉ số xác định, và bạn không thể thay đổi đối với mỗi Pokemon. Vì thế nên nếu có Pokemon có IV yếu, bạn sẽ phải bắt/nở trứng con khác.

Vậy IV khác nhau sẽ làm gì đối với Pokemon của bạn?

Ở các Lv thấp, các pokemon có các stats còn thấp, nên hiệu quả của IV chưa phát huy. Nhưng từ khoảng Lv50 trở lên, bạn sẽ dễ thấy sự khác biệt. Một Adamant Garchomp Lv100, với IV Atk 31, max EV 252, sẽ có stats Atk là 394. Trong khi đó, một Adamant Garchomp Lv100 khác, với IV Atk chỉ 20, max EV 252, sẽ có stats Atk khoảng 383. Garchomp B thua Garchomp A 11 point về stats Atk, sự khác biệt này sẽ giúp Garchomp A tấn công mạnh hơn Garchomp B.

Chỉ số IV còn có thể ảnh hưởng đến Pokemon qua 1 move độc nhất: Hidden Power. Bạn có nhớ khi dùng đòn này, có khi sẽ Super Effective với 1 số Pokemon, nhưng lại ko mạnh đối với một số con khác? Chính chỉ số IV sẽ quyết định type của Hidden Power mà con Pokemon của bạn sẽ có ngay từ khi bạn bắt/nở trứng của nó.

Chỉ số IV khác nhau sẽ cho type khác nhau. Vd: Adamant Mence có 31 IV trong 6 stats, thì HidPow sẽ có Dragon type, nhưng nếu cũng con đó, nhưng lại chỉ có 30 IV trong Spd, 31 trong các stats kia, thì HidPow sẽ là type Psychic.

Và IV càng cao thì sức tấn công của HidPow sẽ mạnh hơn. Thường sức tấn công mạnh nhất của HidPow, cho tất cả các type, là 70, IV thấp hơn sẽ cho sức tấn công yếu hơn.

Vậy làm cách nào tính chỉ số IV của pokemon của mình???

Thực ra, như mình đã nó ở trên, IV là một trong các lãnh vực mà Nintendo/Game Freak không công khai nhiều. Cài sẵn trong game của bạn là một công thức tính IV mà họ đã lập ra, nhưng công thức ấy là gì thì chưa gamer nào biết chính xác. Tuy nhiên, nhiều fan site đã cố gắng tìm công thức này, và có nhiều site đã tìm ra công thức gần đúng với công thức của Nintendo/Game Freak.

Công thức của các site có thể khác nhau đôi chút, nhưng đa số đều rất phức tạp. Mình có thể liệt kê ra đây các tính tay theo công thức, nhưng chắc hẳn ko bạn nào sẽ bỏ thời gian ngồi tính, nên phần đó mình sẽ không thêm vào.

2 trang có IV Calculator đáng tin nhất hiện nay là:
-- Serebii.net --
Serebii 3rd Gen IV Calculator
Serebii 4th Gen IV Calculator

-- MetalKid.info --
MetalKid's IV Calculator

Note:
- Trang Serebii có 2 IV Calculator, 1 cái cho 3rd Gen, tức là cho các game của GBA (Ruby/Sapphire/Emerald/FireRed/LeafGreen) và 1 cái cho 4th Gen, tức là cho game của NDS (Diamond/Pearl). Lí do có 2 IV Calculator là do số Pokemon mới của 4th Gen và rất có thể công thức tính của 4th Gen có phần khác chút. Đưa 2 cái vì trong nì chắc có bạn còn chơi 3rd Gen.
- Còn MetalKid thì chỉ có IV Calculator cho 4th Gen thoai.
- Mình thường dùng của Serebii nhiều hơn, cách dùng của MetalKid có phần rườm rà quá.
- IV Calculator của Serebii có thêm phần tính HidPow của Pokemon và sức tấn công của nó, trong khi MetalKid hình như ko có...mà còn bắt bạn tự tìm và nhập vào để nó tính IV cho...

-------------------------------------
QUAN TRỌNG!!
Cả 2 Calculator sẽ yêu cầu bạn nhập stats hiện tại của Pokemon mà bạn đang tính. Stats này là tổng hợp của Base Stats + IV + Ảnh hưởng của Nature + Level hiện tại + EV của con Pokemon đó. Thế nên khi bạn nhập stats, bạn phải nhập luôn EV để chương trình tính IV chính xác. Nếu bạn ko nhập EV hoặc không nhớ rõ EV của stats nào đó, kết quả IV tính ra sẽ không chính xác.
-------------------------------------

Thông thường, một pokemon "lí tưởng" đối với các tay chơi là một con có tất cả các IV = 31 cho tất cả 6 stats. (Trừ phi bạn đang cần IV để có type Hidden Power cần thiết, thì ko nhất định IV phải perfect như vậy) Một con có IV hoàn hảo như vậy là rất hiếm có, đặc biệt hiếm. Pokemon trong wild thường chỉ có IV cỡ trung bình, cao nhất là khoảng 20.

Vậy làm sao để có Pokemon có IV cao đây?

Đây là lí do mà bạn sẽ phải breed Pokemon khá nhiều để có con có IV cao. Ngay cả khi breed, IV cũng không nhất định sẽ nhảy vọt lên 31. IV của 2 con pokemon cha mẹ sẽ ảnh hưởng khoảng 70% đến IV của Pkm con, 30% còn lại là random. Một con Pkm con có thể có IV 30 hoặc 15 trong Atk trong chi Pkm cha/mẹ có IV 35 trong Atk. Tuy nhiên, IV của Pkm con thường sẽ nằm "gần gần" với IV của cha mẹ, nên nếu breed Pkm cha mẹ có IV càng cao thì IV con càng cao. --> Nếu bạn breed bằng Bagon cha mẹ có các IV trong khoảng 20+, thì tỉ lệ breed ra Bagon con có IV 25+/25- sẽ cao hơn là những con mà cha mẹ có IV trong khoảng 15+/15-.

Đáng chú ý hơn, 2 con Pkm cha mẹ sẽ chia ra, mỗi con "phụ trách" về 3 stats khác nhau cho IV của Pkm con. Vd: Bagon cha sẽ lo về IV cho stats HP, SAtk, Spd, thì Bagon mẹ sẽ lo về IV cho stats Atk, Def, SDef. Nên nhớ rằng con nào phụ trách IV nào cũng random trong mỗi cặp cha mẹ, không phải đôi nào cũng vậy.

Thông tin đa số là từ trang Serebii.net. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm, thì có thể theo các link sau:
Serebii - IV --> Có công thức tính tay cho IV.
Serebii - Hidden Power --> Có công thức tính tay để tìm type của HidPow.
Note: Có lẽ bạn sẽ cần chút vốn liếng tiếng Anh để hiểu.

Natures


Bạn và thằng hàng xóm cùng breed được Dratini có IV perfect (tất cả đều 31), và 2 đứa train EV như nhau (vd: 58 HP/ 252 Atk/ 200Spd). 2 đứa lại link Cable, bạn ra đòn trước***, Dragonite dùng Outrage, Dragonite đối phương còn 35% HP. Dragonite đối phương đáp lại bằng Outrage, Dragonite bạn chỉ còn 2%.... FTW?! O_o?!

Xin thưa, nếu có sự khác biệt như vậy, thì chỉ có thể là do nature. Rất có thể Dragonite của đối phương có các nature up stats Atk (Adamant, Lonely, Brave, Naughty), trong khi con của bạn ko được các nature này, nên stats Atk của Dragonite mình ko mạnh bằng.

Về nature, có thể chia ra làm 2 loại:
- Neutral Nature: tức là các nature ko ảnh hưởng bất kỳ stats nào, gồm có các nature như sau: Hardy, Bashful, Docile, Lonely, Serious, và Quirky. Với các nature này, các stats sẽ phát huy 100% khi lên lv.
- Influential Nature: các nature này có ảnh hưởng stats của Pokemon bằng cách tăng 1 stats nhất định của Pokemon, stats đó sẽ phát triển ở mức 110%, nhưng đồng thời cũng sẽ giảm 1 stats khác của pokemon đó, khiến stats đó chỉ phát triển ở mức 90%. Ngoài ra, các stats còn lại vẫn là 100%.

Vậy có phải là nguy hiểm khi gia tăng một stats lại để 1 stats khác thiệt thòi?

Vâng, đây là một câu hỏi mà tay chơi nào cũng sẽ đối mặt khi lựa nature. Nhưng lý luận chính cho việc lựa nature này là tùy thuộc vào chiến thuật của mỗi Pokemon.

Vd: 1/Nếu bạn cần một Pokemon có giá trị tấn công physical, như Tyranitar chẳng hạn, mà không dùng đòn nào special, coi như stats SAtk là không cần thiết, thì nếu stats đó có bị giảm cỡ nào bạn cũng đâu bị ảnh hưởng khi chiến đấu.
2/Cũng có thể bạn cần một Special sweeper, như Alakazam chẳng hạn, thì bạn đâu cần lo đến stats Atk, chỉ cần tập trung vào SAtk (và Spd) thôi, nên chọn nature hạ stats Atk là hoàn toàn có lợi.
3/Trường hợp khác: Bạn cần một wall, như Blissey chẳng hạn, có giá trị phòng thủ cao, thì bạn thường ko cần nhiều về giá trị tấn công, nên có thể cho giá trị đó bị giảm, để chọn nature tăng 1 trong 2 stats Def & SDef, hoặc có thể giảm Spd, vì ko nhất định phải tấn công trước.

Đây là list các nature có ảnh hưởng đến stats (dấu trừ và stats trong ngoặc đơn tức là stats bị giảm):

Tăng Attack
Lonely (+Atk, -Def)
Adamant (+Atk, -SAtk)
Naughty (+Atk, -SDef)
Brave (+Atk, -Spd)

Tăng Defense
Bold (+Def, -Atk)
Impish (+Def, -SAtk)
Lax (+Def, -SDef)
Relaxed (+Def, -Spd)

Tăng Special Attack
Modest (+SAtk, -Atk)
Mild (+SAtk, -Def)
Rash (+SAtk, -SDef)
Quiet (+SAtk, -Spd)

Tăng Special Defense
Calm (+SDef, -Atk)
Gentle (+SDef, -Def)
Careful (+SDef, -SAtk)
Sassy (+SDef, -Spd)

Tăng Speed
Timid (+Spd, -Atk)
Hasty (+Spd, -Def)
Jolly (+Spd, -SAtk)
Naive (+Spd, -SDef)

Như ở Vd 1, Tyranitar thường được cho Adamant nature, vì hoàn toàn ko cần dùng SAtk (nếu bạn chơi 4th Gen, còn 3rd Gen thì cần nếu build Crunch), lại cần Atk càng cao càng tốt.
Vd2, Alakazam có thể cho Modest để max SAtk, cũng có thể cho Timid để max Spd, tùy bạn.
Vd3, Blissey có thể cho Calm để max SDef cao sẵn, nhưng thường nên cho Bold để tăng Def phòng khi đụng mấy con physical, và SDef thường đã quá cao roài. Cả Calm & Bold đều ko cần đến Atk.

Vậy làm sao để có được nature vừa ý cho Pokemon? Đối với các version trước Emerald, đây là một việc cực khó, vì hên xui may rủi gặp trong wild, breed Pkm con thì nature cũng random, ko nhất định được. Nhưng từ Emerald trờ đi, tới Diamond/Pearl, các bạn có thể "truyền" lại nature mình thích qua Ditto. Nếu cho Ditto breed với 1 pokemon, và Ditto hold Everstone, thì có 50% cơ hội con Pkm con có nature của Ditto. Nintendo/Game Freak thêm cái này vào, bà con mừng muốn khóc. Vì giờ có thể có pkm có IV cao, lại dễ được nature mình mong muốn.

Nếu bạn là người tin tưởng vào các Neutral Nature...tùy bạn thôi. Bữa mới cãi với thèng nghiện xài Hardy, nói đã nó cũng ko hiểu, nên tùy bạn. Natures thực ra cũng ko có bao nhiêu mà nói, làm dài ra thoai.

--------------------------------------------------------------------------

***Nếu 2 Dragonite có IV & EV Spd như nhau, mà bạn ra đòn trước, thì có 2 khả năng: 1/Con của bạn có nature tăng Spd. 2/ Nếu 2 con đều có nature ko tăng speed, thì cái này coi như búng đồng xu, 50/50, đứa nào hên ra đòn trước.